Gdy nastolatkowie sięgają po alkohol

Dorastanie dziecka bywa sporym wyzwaniem dla rodziców i opiekunów. W samym dziecku zachodzi wiele zmian, które rzutują na jego relacje z najbliższymi.

Młody człowiek ma coraz więcej swoich spraw. Siłą rzeczy kontrola rodzicielska przestaje pełnić swoje dotychczasowe funkcje i ewoluuje. Mądre wsparcie i towarzyszenie nastolatkowi zaczyna nabierać znaczenia jak nigdy wcześniej. Nikt do tej pory nie wynalazł przepisu gwarantującego idealne wychowanie czy stanie się idealnym rodzicem. Na całe szczęście. Bycie wystarczająco dobrym rodzicem czy opiekunem zakłada, że można popełniać błędy i czasem zwyczajnie się mylić. Zwłaszcza w okresie dojrzewania dziecka można czuć się często pomieszanym, bezradnym czy niepewnym swoich wychowawczych kompetencji. Szczególnie, jeżeli w grę zaczyna wchodzić eksperymentowanie nastolatka z alkoholem. Świadomość procesów, którym podlega młody człowiek, ułatwia nie tylko wspieranie młodych ludzi, ale także poradzenie sobie z własnymi niepokojami i podejmowanie adekwatnych działań. O tym traktują opracowane i wydane przez nasz zespół oraz współpracujących z nami ekspertów materiały.

Projekt został zrealizowany poprzez opracowanie, wydanie i rozpowszechnienie pakietów edukacyjnych dla rodziców i opiekunów, zawierających broszury i ulotki. Nieodpłatne pakiety edukacyjne dotyczą szkód wynikających z picia alkoholu przez młodzież, roli więzi z rodzicami jako ważnego czynnika chroniącego, diagnozy problemu, możliwości działań profilaktycznych i interwencyjnych oraz miejsc, w których można uzyskać pomoc.

Główne cele projektu:

• podniesienie kompetencji wychowawczych rodziców i opiekunów nastolatków,
• wzmocnienie wśród rodziców i opiekunów poczucia wpływu na przeciwdziałanie sięganiu po alkohol przez ich dzieci,
• zwiększenie wiedzy rodziców i opiekunów na temat zagrożeń związanych z piciem alkoholu przez młodych ludzi.

Pakiety edukacyjne zostały rozdystrybuowane przez publiczne i niepubliczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne z terenu całego kraju.

Co zawiera pakiet edukacyjny dla rodziców i opiekunów?

Cykl broszur obejmuje następujące tematy:

• Zrozumieć nastolatka
  Karolina Van Laere – zawarte w publikacji zagadnienia dotyczą specyfiki zmian zachodzących w okresie dorastania, w tym tych dotyczących relacji z rodzicami. Czytelnik otrzyma praktyczne wskazówki pomocne w radzeniu sobie w trudnych sytuacjach w relacji z nastoletnim dzieckiem.
• Alkohol to zawsze ryzyko
  dr Agnieszka Pisarska – broszura zawiera informacje o skali zjawiska oraz konsekwencjach picia alkoholu przez młodzież. Czytelnik znajdzie w niej praktyczne wskazówki do prowadzenia rozmów z nastolatkiem o zagrożeniach związanych z piciem alkoholu.
• Mądra ochrona – mniejsze ryzyko
  Anna Borucka – opracowanie zawiera wiedzę o czynnikach ryzyka i czynnikach chroniących młodzież przed podejmowaniem zachowań ryzykownych. Broszura została poszerzona o praktyczne ćwiczenia i wskazówki wzmacniające u dziecka takie kompetencje psychospołeczne.
• Dobre wsparcie plus rozważna kontrola
  Janina Węgrzecka-Giluń – broszura dotyczy zagadnień związanych z budowaniem przez rodzica lub opiekuna pozytywnej więzi z nastolatkiem. Czytelnik znajdzie w niej praktyczne wskazówki dotyczące sposobów komunikowania i udzielania wsparcia oraz wyznaczania granic w życiu nastolatka.
• Twój nastolatek a alkohol. Rodzicielskie interwencje
  Joanna Sakowska – opracowanie w przystępny i praktyczny sposób porusza zagadnienia związane z prowadzeniem skutecznych rozmów interwencyjnych przez rodziców i opiekunów w sytuacji, gdy nastolatek sięga po alkohol.
• Jak i gdzie szukać pomocy? Poradnik dla rodziców i opiekunów
  Kinga Sochocka – publikacja zawiera informacje na temat miejsc świadczących pomoc psychologiczną nastolatkom pijącym alkohol. Czytelnik znajdzie w niej praktyczne wskazówki dotyczące prowadzenia rozmowy z nastolatkiem o konieczności skorzystania z konsultacji u specjalisty.

Ulotki, które znajdują się w pakiecie:

• Rodzice a alkohol. Jak być dobrym wzorem dla nastolatka?
  dr Agnieszka Pisarska
• Jak alkohol wpływa na rozwój mózgu nastolatka?
  Karolina Van Laere
• Jak nauczyć nastolatka podejmowania racjonalnych decyzji dotyczących alkoholu?
  Anna Borucka
• Jak nauczyć nastolatka radzenia sobie z presją rówieśniczą dotyczącą alkoholu?
  Kinga Sochocka
• Jak rozmawiać z nastolatkiem, który zaprzecza piciu alkoholu?
  Joanna Sakowska
• Jak nauczyć nastolatka radzenia sobie ze stresem?
  Janina Węgrzecka-Giluń

Nowa edycja projektu

W 2025 r. przystąpiliśmy do nowej edycji projektu, w ramach której dokonamy przeglądu literatury i aktualizacji wszystkich wydanych publikacji. Opracujemy nową broszurę i nową ulotkę na temat szkód wiążących się z używaniem przez młodzież leków bez recepty w celu odurzania się oraz używania leków działających na ośrodkowy układ nerwowy w połączeniu z napojami alkoholowymi. Odbiorcami nowych treści także będą rodzice i opiekunowie nastolatków oraz pracownicy placówek pomocowych i edukacyjnych, mający kontakt z rodzicami adolescentów.

---

Finansowanie

W 2017 r. zadanie finansowane było ze środków otrzymanych od Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020.

2025 r.

Zadanie współfinansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021-2025 w ramach konkursu przeprowadzonego przez Krajowe Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom. Koszt całkowity – 159875,00 złotych, koszt dofinansowania – 155000,00 złotych. Umowa została podpisana w październiku 2025 r.